Galen

), Romalı ve Yunanlı bir hekim, cerrah ve filozoftur. Klasik antik çağın en ünlü tıp araştırmacısı. Pierre Roche Vigneron tarafından yapılmış litografi. (Paris: Lithograph by Gregoire et Deneux, ). | birth_date = MS 129 | birth_place = Pergamon, Küçük Asya
(şimdi Bergama, İzmir, Türkiye) | death_date = ( yaşlarında) | death_place = Roma? | fields = Anatomi
Tıp
Felsefe | influences = Hippocrates
Platon
Aristotle
Herophilos | influenced = Huneyn bin İshak
Giovanni Battista Monte
Andreas Vesalius
William Harvey
Maimonides }} Klaudios Galenos (; ; , Calinus), Bergamalı Galen veya Aelius Galenus, MS Eylül 129 – , Romalı ve Yunan bir hekim, cerrah ve filozoftur.

Antik dönemin en başarılı tıp araştırmacılarından biri olarak kabul edilen Galen, anatomi, fizyoloji, patoloji, farmakoloji, nöroloji ile birlikte felsefe ve mantık gibi birçok bilim dalının gelişimine katkıda bulunmuştur. küçükresim| Zengin bir Yunan mimarı ve bilimsel ilgi alanlarına sahip olan Aelius Nikon’un oğlu olan Galen, kendisini başarılı bir hekim ve filozof kariyerine hazırlayan kapsamlı bir eğitim almıştır. Eski Pergamon (Grekçe: Πέργαμον) (günümüzde Bergama, Türkiye) şehrinde doğmuş olan Galen, Roma'ya yerleşmeden önce tıbbi teoriler ve keşifler hakkında geniş bir bilgi birikimi edinmek amacıyla çeşitli seyahatler yapmıştır. küçükresim| Antik Roma'nın en önemli hekimlerindendir. Roma'da, hem Roma toplumunun önde gelen üyelerine hizmet etmiş hem de birkaç imparatorun özel hekimi olarak atanmıştır.

Deneysel fizyolojinin kurucusu ve Roma dünyasının ilk spor hekimi olarak kabul edilmiş ve ''Hekimlerin İmparatoru'', ''Şeyhû’s Seyadile'' (hekimlerin babası) gibi ünvanlarla anılmıştır. Galen'in tıbbi görüşleri “''Galenizm''” olarak adlandırılır ve yüzyıllar boyunca tıpta etkisini sürdürmüştür. Öte yandan Galen'in İslam tıp dünyası üzerinde büyük etkisi olduğu bilinmektedir. Mevlana C. Rumi: "Ey bizim kibir ve azametimizin ilâcı, ey bizim Eflâtun'umuz. Ey bizim Calinus'umuz." (Mesnevi 24. beyit) diye söz etmiştir.

Galen'in anatomi ve tıp anlayışı esas olarak, ''Hipokrat Külliyatı'''nda (''Corpus Hippocraticum'') ''İnsanın Doğası Üzerine'' adlı eserin yazarı tarafından ilk kez ortaya atılan ve o zamanlar geçerli olan dört iç salgı teorisinden (kara safra, sarı safra, kan ve balgam) etkilenmiştir.

Başlangıçta isteksiz olsa da, sonrasında artan bir coşkuyla Galen, Hipokrat'ın veneseksiyon (damar kesimi) ve kan aldırma uygulamalarını Roma'da bilinmediği bir dönemde tanıtmıştır. Bu durum, damarların kan değil, pneuma (canlandırıcı ruh) taşıdığına inanan Erasistratosçular tarafından sert bir şekilde eleştirilmiştir. Ancak Galen, bu uygulamayı hem bu konuda yazdığı üç kitabında hem de halka açık tartışmalarında ve gösterilerinde şiddetle savunmuştur.

Galen'in görüşleri, Batı tıp bilimine 1.300 yıldan fazla bir süre boyunca egemen olmuş ve onu derinden etkilemiştir. Anatomi raporları, esas olarak, Berberi maymunlarının diseksiyonlarına dayanıyordu. Ancak, bu maymunların yüz ifadelerinin insanlara çok benzediğini fark ettiğinde, domuz gibi başka hayvanlara yönelmiştir. Galen, kendisini hem hekim hem de filozof olarak görüyordu; bunu ''En İyi Hekim Aynı Zamanda Bir Filozof Olmalıdır'' başlıklı risalesinde açıkça dile getirmiştir.

Galen, insan bedeninin çalışmasını sağlayan üç birbiriyle bağlantılı sistem olduğunu düşünmüştür. İlk sistem, düşünce ve duyuların kontrolünden sorumlu olan beyin ve sinirlerdir. İkinci sistem, yaşam enerjisi sağladığını düşündüğü kalp ve arterlerden oluşmaktadır. Üçüncü sistem ise, beslenme ve büyümeden sorumlu olduğunu öne sürdüğü karaciğer ve damarlardan oluşmaktaydı. Ayrıca, kanın karaciğerde üretildiğini ve vücuda bu şekilde dağıldığını ileri sürmüştür.

Galen, rasyonalist ve empirist tıp mezhepleri arasındaki tartışmalara büyük ilgi duymuştur. Onun doğrudan gözlem, diseksiyon ve viviseksiyon kullanımı, bu iki görüşün aşırılıkları arasında karmaşık bir orta yol temsil eder. Çoğu çalışması korunmuş ve/veya orijinal Yunanca metinlerden tercüme edilmiştir, ancak birçok eser yok olmuştur ve bazıları ona atfedilmesine rağmen sahte olduğu düşünülmektedir.

Ölüm tarihi üzerinde bir miktar tartışma bulunsa da, öldüğünde yetmiş yaşından küçük olmadığı kesindir. Yukarıdaki bilgiler Wikipedia'dan alınmıştır